****** Müzesi

Geçmişi

Mustafa Kemal I. Dünya Savaşı'nın sona ermesi üzerine Suriye cephesinden ayrılarak 13 Kasım 1918 günü İstanbul'a geldi. Bir süre Pera Palas'ta kaldıktan sonra dostu Salih Fansa'nın Beyoğlu'ndaki evinde misafir oldu. Bu arada Şişli'de, bugünkü Halaskargazi Caddesi'nde Osep Kasabyan'ın 1908 yapımı üç katlı evini kiraladı.
Mustsfa Kemal Akaretler'de oturan annesi Zübeyde Hanım'la kız kardeşi Makbule'yi de yanına alarak üst kata yerleşti.Kendisine orta katı ayırdı.Yaveri ise alt katta oturuyordu.İstanbul'un düşman işgali altında bulunduğu günlerde Mustafa Kemal arkadaşlarıyla bu evde sık sık toplandı. Samsun'a hareket ettiği gün, 16 Mayıs 1919'a kadar bu evde oturdu.
Mustafa Kemal Ankara'ya yerleşince annesini ve kardeşini yanına aldı.Şişli'deki ev 1924'te eski valilerden Erzurum milletvekili Tahsin Uzer tarafından satın alındı.Bu tarihte ******'ün 1919'da bu binada oturduğunu gösteren tabela kondu.İstanbul Belediyesi binayı 1928'de Tahsin Uzer'den satın aldı ve ******'le ilgili eşya, tarihi belge ve hatıraları bu binada toplamaya başladı.Bina 1942'de Vali ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar döneminde müzeye dönüştürüldü ve ****** İnkılabı Müzesi olarak 15 Haziran 1942'de ziyerete açıldı.
1960 askeri yönetimi sırasında Belediye Başkanı Refik Tulga'nın girişimiyle binada onarım yapıldı.9 Ocak 1962'de kısmi bir yangın geçiren müze ******'ün 100. doğum yıldönümü (1981) yaklaşırken yeniden büyük çaplı bir onarım gördü.Türkiye İş Bankası'nın mali desteği ile yapılan onarımın, dekorasyon ve düzenleme işleri de Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'nca üstlenildi.Bina kapı tokmaklarından camlara kadar 1910'lu yılların üslubuna uygun olarak onarıldı.19 Mayıs 1981'de ****** Müzesi olarak yeniden açıldı.

Müze


Müzede ******’ün doğumundan ölümüne kadar geçen yaşamı ile ilgili fotoğraflar, giysileri, kullandığı eşyalar, ****** ve inkılaplarla ilgili belgeler, Milli Mücadele ve ****** tabloları sergilenmektedir. Ayrıca ****** ve devrimlerle ilgili belgeler, Milli Mücadeleyi yansıtan, ****** ile ilgili tablolar da onları tamamlamıştır. Ressam İbrahim Çallı’nın Trikopis’in kılıcını teslim edişini gösteren tablo ve Zeki Kocamemi’nin yapmış olduğu tablo da müzedeki önemli eserler arasındadır.
Müzenin giriş katında ******’ün doğumu, öğrenim yılları, ilk subaylık yılları, Trablusgarp, Balkan Savaşları (1911–1913), Heykeltıraş Hüseyin Gezer’in yapmış olduğu ****** büstü, Çanakkale Savaşları, Mondros Mütarekesi ve Osmanlı devletinin durumunu (30 Ekim 1918) Milli Mücadele hazırlıkları ile ilgili belgeler ve bilgiler bulunmaktadır.
Müzenin birinci katında ******’ün Samsun’a çıkışı, Amasya Tamimi, Erzurum Kongresi (23 Temmuz–7 Ağustos 1919), Sivas Kongresi’nde giydiği jaketatay, yeleği, 1918 yılında Karlsbad’da satın aldığı ceket, Anadolu’da çıkan iç isyanlar, Sevr Antlaşması, I. ve II. İnönü Savaşları, Eskişehir-Kütahya-Sakarya savaşları, ******’ün 1920’li yıllarda giydiği Skoç takım elbisesi, kalpağı, potinleri, termosu, mareşal üniforması, astragan kalpağı, rugan çizmesi, çamaşırları, mecliste saltanatın kaldırılışı sırasında kullanılan kalemler, not defteri, kalemtıraş ve maktaı, Nutuk’un ilk baskısı (1927), Gazi Mustafa Kemal Paşa adına Ankara’da hazırlanmış nüfus kâğıdı, Amerika devlet başkanı Roosevelt’in ******’e hediye ettiği müzik dolabı ile Büyük Taaruz ile ilgili bilgiler bulunmaktadır.
Müzenin ikinci katında; V.Pisani’nin Yunanlıların İzmir’e çıkışı ile ilgili, Kurtuluş Savaşı’nda yaralılara bakan kadınlar, göçlerle ilgili tabloları, ******’ün Selanik’te doğduğu evin maketi, altın kaplama sigara tabakası, Lozan etiketli smokini, frakı, son yıllarında giydiği süeter, yazlık giysileri, K.A markalı ipek gömleği, madalyaları, plaketler, kahve fincanı, kartvizitleri, Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul’a ilk gelişinde belediyede imzaladığı defter (9 Temmuz 1927), İbrahim Çallı’nın ****** portresi (1937), İbrahim Ferit’in, Ressam Emin’in ****** portreleri, Zeki Kocamemi’nin ******’ün cenaze merasimi ile ilgili tablosu (1939) bulunmaktadır




Kaynaklar

Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi - T.C. Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı